Het jaar 2020 is alweer drie maanden geleden afgesloten. Dit ‘coronajaar’ zou niet goed uitpakken voor de banenafspraak, zo was mijn stellige overtuiging. In de banenafspraak staat vastgelegd dat er in 2026 100.000 banen in het bedrijfsleven moeten zijn bijgekomen voor mensen met een arbeidsbeperking. Mijn negatieve verwachting werd gelukkig gelogenstraft, zeker door de cijfers van het derde kwartaal. Er kwamen in 2020 bijna drieduizend plaatsingen bij, waardoor we weer op het niveau van 2019 zijn uitgekomen.
De somberste scenario’s voor dit coronajaar kwamen dus niet uit. Veel van de gerealiseerde arbeidsplaatsen in de voorgaande jaren (ongeveer 60.000) bevinden zich namelijk in de meest getroffen sectoren, zoals de horeca, catering en schoonmaak. Bovendien is een vrij groot percentage daarvan werkzaam op basis van een tijdelijk contract, detachering of uitzending. Dat kon slecht aflopen... In het eerste halfjaar liep de werkgelegenheid binnen deze banenafspraak wel iets terug, maar zeker niet meer dan bij de gewone werkgelegenheid. Nu is zelfs dat gecorrigeerd.
Naar mijn mening tekent dat de intrinsieke motivatie van de werkgevers, in het bedrijfsleven én bij de overheid, die hier mee bezig zijn. Zeven jaar geleden begon ik in mijn rol als ‘boegbeeld van het bedrijfsleven’, waar vijf jaar later de functie ‘inspirator van de overheid’ bijkwam. In de eerste jaren spraken we nog over de dreiging van de quotumwet, later eigenlijk alleen nog over de meerwaarde van inclusie. Want u kent vast de verhalen uit uw eigen omgeving, waar mensen met een arbeidsbeperking hun entree doen, daalt vaak het ziekteverzuim en stijgt de arbeidsmotivatie.
Dat is ook aangetoond in een toonaangevend rapport van wereldspeler Accenture: Getting to the Equal, waarin inclusieve bedrijven vergeleken werden met soortgelijke die dat niet waren. Wat bleek? Op alle fronten, zoals marktbereik en winstgevendheid, deden de inclusieve bedrijven het beter!
De cijfers van afgelopen jaar sterken me in de opvatting dat de inclusieve beweging gewoon doorgaat. Dat blijkt ook uit een interne raadpleging van tweehonderd bedrijven die we onlangs gehouden hebben: eenmaal eraan begonnen, stop je er niet mee. Uit maatschappelijke betrokkenheid, maar ook gewoon omdat het beter voor je eigen bedrijf is.
Samen kunnen we deze beweging versterken.
Aart van der Gaag
Commissaris en boegbeeld van het project 'Op naar de 100.000 banen'