‘Deze krapte blijft’

Steeds duidelijker tekent zich af dat er sprake is van een volledige mismatch op de arbeidsmarkt. Aan de ene kant zijn er vacatures, aan de andere kant kandidaten die daar om uiteenlopende redenen niet in passen.

De verwachte personele overschotten vanwege Covid-19 maken razendsnel plaats voor krapte en tekorten. Vanuit talrijke sectoren klinkt een schreeuw om nieuwe medewerkers. Daarmee zijn we terug naar de situatie van voor de pandemie. En ik durf te voorspellen: deze crisis gaat veel langer duren dan de uitdaging die we hadden. Dit is een nieuwe realiteit waar we nog heel lang mee te maken krijgen.

Het goede nieuws is dat dit oplosbaar is. Er staan immers in Nederland ruim een miljoen mensen langs de kant die graag willen meedoen of (wat) meer zouden willen werken. Die mismatch ongedaan maken, dat is wat ons nu te doen staat. Want dit schaadt ondernemers in hun bedrijfsvoering, hun omzetten en hun continuïteit. Bovendien blijft veel arbeidspotentieel nu onbenut, en dat kunnen we ons eenvoudigweg niet veroorloven.

Aan de publieke kant bepleit ik om (nog) meer de samenwerking aan te gaan met uitzendbureaus en private intermediairs. Die weten namelijk waar de vacatures zitten. Ook als het gaat om van werk naar werk-trajecten is het nodig samen de handen ineen te slaan. Immers: juist bij krapte is het zaak om zo snel mogelijk beweging op gang te brengen. En dat kan niemand alleen. Daar hebben we elkaar voor nodig. Het Regionaal Mobiliteitsteam (RMT) Haaglanden, met daarin vertegenwoordigers van UWV, gemeenten en vakbonden, gaat ons daar zeker ook bij helpen.

Ondernemers adviseer ik om allereerst eens goed te kijken naar het ‘goud’ dat al in eigen huis beschikbaar is. Zitten daar medewerkers tussen die misschien meer of langer willen werken? Of die via her- of bijscholing nog jarenlang verder kunnen? En ga dan ook eens na of jij eigenlijk wel een aantrekkelijke werkgever bent, waar mensen graag willen werken. Zo niet, bekijk dan of het arbeidsvoorwaardenpakket voldoende is.

Daarnaast wil ik ondernemers meegeven om kritisch naar vacatures te kijken. Als kandidaten diploma’s moeten hebben of aan allerlei opleidingseisen moeten voldoen, loop je het risico grote groepen werkzoekenden uit te sluiten. Zet in plaats daarvan in op competenties en vaardigheden: daarmee vergroot je de vijver waar je uit kunt vissen. Kijk bovendien dan ook of je jouw team diverser kunt maken. Bijvoorbeeld met mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. Zoek niet louter naar een schaap met vijf poten.

Het moge duidelijk zijn: dit is geen conjuncturele hobbel die we ‘even’ moeten nemen. Dit blijft. En dit vraagt om (nog) meer samenwerking. Zoek elkaar op, maak samen de weg naar werk zo kort en duurzaam mogelijk en organiseer samen alle faciliteiten die daarvoor nodig zijn. Alleen met elkaar zijn we in staat om - ook in tijden van langdurige krapte - een duurzame inclusieve arbeidsmarkt te creëren.

Jurriën Koops, directeur Algemene Bond Uitzendondernemingen (ABU)