Inhoud

Bijna de helft (48%) van de volwassenen in Nederland heeft ooit één of meerdere psychische aandoeningen gehad. Stemmingsstoornissen en angststoornissen komen bij ruim een kwart van de volwassenen voor. Dat laten recente cijfers van het Trimbos Instituut zien. De kans dat u daar als werkgever iets van merkt is groot.

Nog veel te vaak denken we in ‘wij-zij’. Iemand is psychisch kwetsbaar of is dat niet. Maar dat is veel te simpel. We hebben allemaal moeite als de druk erg toeneemt. De een wordt angstig, de ander somber, de derde krijgt een burn-out.

De kans is groot dat ook u medewerkers in dienst hebt met (ernstige) psychische kwetsbaarheid. Soms gaat het namelijk even mis en probeert iemand zo goed mogelijk met de situatie om te gaan. Of u ervaart zelf psychische kwetsbaarheid. We hebben of krijgen er allemaal mee te maken. En dus is het belangrijk dat u handelingsperspectief heeft om daar goed mee om te gaan.

U kunt uzelf als werkgever daarover de volgende vragen stellen. Wat hebben mijn medewerkers nodig om hun werk goed te blijven doen? Hoe kan ik dat zo goed mogelijk faciliteren? Zit iedereen op de goede plek? Hoe zorg ik voor een veilige werkomgeving? Zonder dubbele agenda’s?

Dat begint al bij het inwerken van nieuwe medewerkers. Vraag bijvoorbeeld goed wat iemand nodig heeft. Kan ik iets voor jou doen? Heb je genoeg hulp om je heen? Blijkt dat toch best ingewikkeld en is er meer aan de hand? Schakel dan hulp in, zoals professionele hulpverlening.

Wie zo handelt kan iédereen een kans geven. Ook mensen die op dat moment psychisch kwetsbaar zijn. En dat is belangrijk, ook vanwege het tekort aan arbeidskrachten in veel branches. Sluit niemand uit! We kunnen het ons niet veroorloven om talent onbenut te laten.

Werkgevers, denk niet in termen van ‘geschikt’ of ‘ongeschikt’. Besef dat psychische kwetsbaarheid een feit is voor veel medewerkers. Als we dat als normaal beschouwen, niemand uitsluiten en daar zo goed mogelijk mee omgaan, profiteren we daar allemaal van. En maken we de arbeidsmarkt samen een stukje inclusiever.

Ard van Oosten
Psychiater, bedrijfskundige en onderzoeker

Puly maakt salades en ‘broodjes van de dag’ in het bedrijfsrestaurant van het provinciehuis in Den Haag. Shirley werkt in de coffeecorner. Met hun begeleiders Marco en Evelien hebben zij dit najaar een praktijkopleiding (niveau 2) afgerond. En daar profiteert iedereen van. Oók de werkgever.

Puly en Marco

Puly en Marco

Puly is via Den Haag Werkt aan de slag gegaan als keukenmedewerker bij provincie Zuid-Holland. Vrijwel meteen startte ze met een aanvullende praktijkopleiding (niveau 2) op de werkvloer. Samen met Marco, haar praktijkbegeleider, maakte ze er snel een succes van.

Puly:

‘Ik word steeds creatiever’

“Ik werk nu een jaar op het provinciehuis. Via de gemeente ben ik hier terechtgekomen. Of dat wat voor mij was, vroegen ze. Stephanie, accountmanager Horeca bij Den Haag Werkt, heeft me voorgesteld bij de afdeling Facilitaire Zaken van de provincie Zuid-Holland. Nadat wij samen op sollicitatiegesprek gingen, mocht ik starten met een proefplaatsing. Na de proefplaatsing kreeg ik een contract aangeboden. Nu maak ik broodjes en allerlei soorten salades voor het bedrijfsrestaurant.

Mijn eerste ervaring in de horeca was in de keuken van het bedrijfsrestaurant van Den Haag Werkt, aan de Fruitweg. Daar heb ik tijdens het werkontwikkeltraject Horeca mijn praktijkverklaring niveau 1 gehaald. En sinds kort heb ik ook een tweede praktijkverklaring op zak. Ik wilde deze extra opleiding graag doen om meer te leren over mijn vak, zoals welke ingrediënten goed bij elkaar passen en welke niet.

Ik kreeg een dik takenboek met opdrachten. Met mijn praktijkbegeleider Marco heb ik hier hard aan gewerkt. In het begin was het moeilijk en veel, maar samen zijn we eruit gekomen. Nu ken ik de producten en ingrediënten veel beter. Ik word steeds creatiever als ik broodjes en salades maak. Ik probeer meer uit, en dat maakt mijn werk interessanter. De volgende stap is dat ik meer ga leren over allergieën, zodat ik mijn gasten nog beter van dienst kan zijn.”

Shirley en Evelien

Evelien en Shirley

Shirley werkt in de coffeecorner van het Haagse provinciehuis. Zij is daar gedetacheerd vanuit de afdeling Werk in Opdracht (WIO) van Den Haag Werkt. Met hulp van haar praktijkbegeleider Evelien blijft zij zich ook daar verder ontwikkelen.

Shirley:

‘Ik heb mijn plekkie gevonden’

“Sinds april 2022 werk ik op het provinciehuis. Ik had al behoorlijk wat ervaring in de horeca. Zo heb ik in het verleden mijn praktijkverklaring niveau 1 gehaald. Samen met mijn praktijkbegeleider Evelien heb ik nu ook niveau 2 gehaald. Ik heb veel nieuwe dingen over voeding geleerd en extra dieetkennis opgedaan.

De opleiding was niet heel moeilijk. Mijn valkuil is dat ik alles altijd heel precies wil doen. Ik neem mijn werk heel serieus. En dan kan ik soms wat onzeker worden. Maar eigenlijk deed ik al heel veel van wat ik nog moest leren. We hebben het een beetje aangepast en daarna was het appeltje-eitje.

Ik vind het werk hier leuk. Om het goed te kunnen doen, moet ik weten hoe je kookt volgens recepten. Ik moet de hygiëneregels kennen, de kassa bedienen en weten hoe ik met mensen omga. Dat laatste gaat steeds beter. Ik vind het leuk om af en toe een praatje met mijn gasten te maken.

Het is ook leuk om steeds nieuwe dingen te leren. En ik wil mijn werk graag netjes doen. Maar boven alles hou ik ervan als mensen tevreden zijn. En dat lukt me goed.

Ik ben blij met alle hulp die ik gekregen heb. Van mijn praktijkbegeleider en van mijn teamleider van Den Haag Werkt die regelmatig komt kijken. Hoewel ik hier echt op mijn plek zit, kijk ik ook vooruit. Een opleiding in de Hospitality is misschien ook wel iets voor mij. Want gastvrij, dat ben ik al van mezelf. En ik wil nog steeds nieuwe dingen leren.”

Sara McCutcheon, coördinator Facilitaire Zaken Provinciehuis Zuid-Holland:

‘Samen komen we er wel uit’

Sara McCutcheon

Sara McCutcheon is coördinator van de afdeling Facilitaire Zaken van provincie Zuid-Holland en werkgever van Shirley en Puly. Dat zij een praktijkverklaring niveau 2 wilden halen, was voor haar geen punt van discussie: “Dat hoort bij goed werkgeverschap. Wij faciliteren dit graag.”

“Als werkgever vind ik het belangrijk dat we goed voor al onze medewerkers zorgen. Dat betekent dat we sommigen ook wel eens iets extra’s moeten bieden. Zodat ze voelen dat ze erbij horen. De kans om een praktijkopleiding niveau 2 te volgen hoort daarbij. Zoals bij Shirley en Puly. Dat zorgt ervoor dat zij zich verder kunnen ontwikkelen in hun vak. En hun werk leuker gaan vinden. Dat valt wat mij betreft onder goed werkgeverschap."

Succeservaringen boeken

"Op mijn afdeling werken 22 medewerkers, waarvan zes een afstand tot de arbeidsmarkt hebben. Van onze praktijkbegeleiders Marco en Evelien vraagt dat veel extra inzet en motivatie. Zij moeten veel liefde en energie stoppen in het begeleiden en opleiden van medewerkers als Shirley en Puly. En dat moet tussen hun gewone werkzaamheden door gebeuren. Ook is er begrip nodig vanuit de rest van de organisatie. Het kan wel eens iets langer duren voordat een bestelling klaar is.

Gelukkig krijgen we ook hulp. Shirley heeft een teamleider van Den Haag Werkt die haar begeleidt en regelmatig langskomt. Dat helpt. En natuurlijk zijn er nog wel eens lastige situaties. Maar samen komen we daar altijd wel uit.

Het is prachtig om te merken dat wij het verschil kunnen maken in de levens van deze medewerkers. Om te zien hoe blij zij zijn als ze hun praktijkdiploma halen en weer een succeservaring boeken. Daar doen we het voor.”

Praktijkleren bij provinciehuis Zuid-Holland

Elf werkzoekenden uit Den Haag Zuidwest hebben een baan gevonden als schilder. Een van hen is Daria, afkomstig uit Iran. Hij bezocht een ‘Doe-dag’ en maakte kennis met de verschillende kanten van het schildersvak. Hij kreeg daar meteen een opleiding én een baan aangeboden.

“De Doe-dag voor schilders was echt iets voor mij. In Iran, waar ik vandaan kom, heb ik namelijk al heel wat huizen geschilderd. Ik wist dat het een leuk beroep is.”

Meteen aan de slag

“Tijdens de Doe-dag mocht ik van alles uitproberen: schilderen, spuiten, op een steiger staan … En ik kreeg meteen een korte opleiding aangeboden, op het ROC Mondriaan. Ik kon daar schilder worden op niveau 1. Gelukkig een opleiding van maar zeven weken, want ik ben niet zo’n schooltype. Ik wil liever echt aan de slag.”

Eigen schildersbedrijf

“Inmiddels heb ik de opleiding succesvol afgerond en werk ik als schilder. Dat doe ik met veel plezier, 37,5 uur per week. Zo zijn we nu bezig met een heel mooi pand. We schuren de kozijnen, maken ze schoon en daarna lakken we ze. Mooi werk. Ik hoop dat ik bij mijn huidige werkgever veel ervaring kan opdoen. En dat ik de Nederlandse taal ook nog wat beter leer spreken. Dan kan ik ooit mijn eigen schildersbedrijf beginnen. Want dat wil ik graag.”

Leveranciers van Haagse corporaties slaan handen ineen

‘Iets terugdoen voor de samenleving’

Kunnen we werkzoekenden uit Den Haag Zuidwest voor het schildersvak interesseren?’ Drie Haagse onderhoudsbedrijven, ROC Mondriaan en gemeente Den Haag bedachten een ‘Doe-dag’. Eelke Klerks van Coen Hagedoorn Bouwgroep legt uit hoe dit idee ontstaan is.

“Alle drie - onderhoudsbedrijf Weijman, Heko Vastgoedonderhoud en Coen Hagedoorn Bouwgroep - werken we veel in opdracht van Haagse woningcorporaties. In ruil voor gegunde opdrachten wordt steeds vaker een Social Return on Investment (SROI) van ons verwacht. Dat betekent dat wij een deel van de aanneemsom gebruiken om mensen zonder werk een kans te geven. Kunnen we dat ook samen oppakken, vroegen we ons af. Dat hebben we gedaan.”

Opleiding en baangarantie

“In samenwerking met gemeente Den Haag en ROC Mondriaan kozen we ervoor om een Doe-dag voor schilders te organiseren. Tijdens dat event haalden we alles uit de kast om werkzoekenden uit Den Haag Zuidwest te interesseren voor het schildersvak. Geïnteresseerde mensen konden die dag van alles uitproberen … Echt ‘doen’ dus. Gemotiveerde kandidaten boden we meteen een opleiding aan van zeven weken, op het ROC aan de Meppelweg. Die opleiding hadden we ook samen vormgegeven. En zij kregen een baangarantie van ons. Uiteindelijk hebben zeventien kandidaten zich voor dit traject ingeschreven. Elf daarvan zijn bij onze bedrijven aan de slag gegaan. Daarvan werken er nu, na zes maanden, nog tien.”

Iets terugdoen

“Het is best een avontuur om zo te werk te gaan. We wisten van tevoren dat sommige kandidaten veel hebben meegemaakt. En soms hebben ze nog problemen. Het mooie is dat we daarvoor hulp krijgen. Met de gemeente hebben we afgesproken dat kandidaten zeker nog een half jaar intensief begeleid worden door een coach. Dit is ook echt nodig. De coach kan zowel de medewerker als onze leermeesters helpen. Een fijne constructie voor iedereen. Soms vraagt dat ook iets extra’s van ons. Maar dat hoort erbij. Wij vinden het geweldig dat we op deze manier iets kunnen terugdoen voor de samenleving. In ruil voor het vele werk dat wij doen voor Haagse corporaties, geven wij werkzoekenden uit Zuidwest een toekomst.”

Bewuste keuze

“Ik vind het prachtig om te zien wat het met mensen doet als zij weer een toekomstperspectief krijgen. Als ik naar een uitzendbureau stap kan ik genoeg mensen krijgen. Maar daar gaat het ons niet om. Wij willen ons sociale hart laten spreken. Het is een heel bewuste keuze om juist op deze manier én in deze wijk bezig te zijn.”

Hanne Overbeek, gemeente Den Haag:

‘We doen dit echt samen’

“Als gemeente kunnen we niet alles alleen oplossen. Denk aan klimaatverandering, de woningbouwopgave en de energietransitie. We verzinnen daarom creatieve oplossingen samen met partners in de stad.”

Coalitie Wonen, Onderwijs, Werk

“Dat doen we bijvoorbeeld in de coalitie Wonen, Onderwijs en Werk. We werken als gemeente Den Haag daarin samen met drie Haagse woningcorporaties (Staedion, Hof Wonen en Haag Wonen) en ROC Mondriaan. We vragen leveranciers van corporaties om banen en ontwikkelkansen te creëren voor werkzoekenden uit Zuidwest. Zodat we daarna met elkaar hard aan de slag kunnen om de wijk te verbeteren. Met de klimaat- en woningbouwopgave bijvoorbeeld, en de energietransitie.”

Doe-dagen

“De Doe-dagen zijn daar een mooi voorbeeld van. Er zijn vanuit verschillende branches al Doe-dagen georganiseerd: de schildersbranche, het woningonderhoud en het groen. Het is een krachtig concept omdat het bij de mismatch op de arbeidsmarkt niet gaat om een mooi cv of een goed gesprek. Maar dat iemand kan laten zien wat hij of zij kan en hoe gemotiveerd hij of zij is. Soms zijn mensen wel gemotiveerd, maar hebben zij ook problemen die opgelost moeten worden. Die los je niet op met lange opleidingstrajecten, maar met gerichte acties: een startbaan op niveau 1, een passende korte opleiding en ‘doen wat nodig is’ om te voorkomen dat iemand uitvalt. En na plaatsing ook samen blijven investeren in iemands ontwikkeling tot vakman-vrouw.

Het eerste half jaar begeleiden we langer en intensiever dan gebruikelijk was. Op de werkvloer coachen we de medewerkers en de leermeesters. In de privésituatie ondersteunen we bijvoorbeeld bij financiële problemen of het inrichten van een huis. We zetten ook loonkostensubsidie in. Zo nemen we de druk bij de mensen weg en kunnen mensen zich rustig ontwikkelen in hun werk. Soms lukt werken in een commerciële reguliere werkomgeving niet in één keer, ondanks alle begeleiding. Dan kijken we samen met de corporaties en leveranciers of er een aangepaste werkplek mogelijk is.’

In en met de wijk

“Het mooiste is misschien nog wel dat we dit doen in en met de wijk Zuidwest. We werven actief in de wijk. Wijkcentra, jeugdwerkers, wijkagenten: iedereen doet mee om de Doe-dagen onder de aandacht van werkzoekenden te brengen. We doen dit echt samen. En dat is precies wat nu nodig is.”

Kunnen jullie ons helpen aan een geschikte medewerker voor onze nieuwe espressobar? Jop Bröcker, eigenaar van de Haagse koffiebranderij Brute Bonen, stelde deze vraag aan Sjoerd Witmont, teamleider Werk in Opdracht (WIO) bij Den Haag Werkt. De 28-jarige Jaimy bleek de ideale kandidaat.

WIO-teamleider Sjoerd weet nog hoe het begon. “Brute Bonen is geen onbekende voor Den Haag Werkt. Vijf medewerkers van Werk in Opdracht pakken daar elke maandag vers gebrande koffie in dozen en zakjes en maken alles verzendklaar. Die samenwerking gaat al heel lang heel goed.”

Slimme zet

Niet gek dus dat eigenaar Jop hem om extra hulp vroeg toen Brute Bonen naast de branderij een espressobar ging starten, aan het Zodiakplein op de Binckhorst. Of Sjoerd iemand wist die daar wilde komen werken. Sjoerd: “Ik heb meteen collega Martin Berkhout gebeld, accountmanager Horeca bij Den Haag Werkt.” Martin: “Ik kon inderdaad helpen. Wij hebben bij Den Haag Werkt een leer- en werkomgeving Horeca, waar kandidaten het vak kunnen leren. Een van hen was Jaimy. Hij leek ons prima geschikt voor deze uitdaging. Dus zijn we samen op sollicitatiegesprek gegaan.”

Probleem opgelost

Dat pakte goed uit. Inmiddels werkt Jaimy met veel plezier drie dagen per week in de espressobar van Brute Bonen. Eigenaar Jop: “Hij heeft het erg naar zijn zin bij ons. En wij zijn blij met hem. We zien hem groeien. Dus wat wil je nog meer?” Hij is blij dat Den Haag Werkt hem goed en snel heeft kunnen helpen. “Ons probleem is opgelost. En Jaimy heeft een mooie werkplek gevonden.”

Jaimy (28):

‘Ik ben nog niet uitgeleerd’

Jaimy

“In 2022 stopte Happy Tosti in Delft ermee en ik kwam bij Den Haag Werkt terecht. Ik werkte een half jaar in de leer- en werkomgeving Horeca van Den Haag Werkt. Ik leerde alles over de warme en de koude keuken en ik maakte af en toe koffie. Totdat mijn chef vroeg of ik in een echte lunchroom wilde gaan werken, van koffiebranderij Brute Bonen.

Dat zag ik wel zitten. Dus ik ging op sollicitatie, kreeg een maand proeftijd en heb toen alles door elkaar geleerd: koffie maken, bedienen, koken én serveren. Dat beviel van beide kanten zo goed dat ik mocht blijven. Nu werk ik daar drie dagen per week."

Goed geholpen

Ik ben blij met alle hulp die ik van Den Haag Werkt heb gekregen. Eerst in de leer- en werkomgeving Horeca. Daar was veel ruimte voor eigen initiatief. Als ik iets wilde uitproberen, dan kon dat. Maar ook rondom mijn sollicitatie werd ik goed geholpen. Er ging zelfs iemand van Den Haag Werkt mee op gesprek. En nu ik in de espressobar werk komt mijn begeleider, Sander Hulspas, nog regelmatig langs om te kijken hoe het met mij gaat.

Niet uitgeleerd

"Ik ben nog steeds niet uitgeleerd. Zo vind ik het soms nog lastig hoe ik met klanten om moet gaan. Ik ben niet zo van de gezellige praatjes. Maar dat gaat me steeds beter af. Klanten beginnen mij te kennen, dat helpt. Het is hier gemoedelijk, een soort huiskamer. Er zijn steeds meer klanten tegen wie ik geen ‘u’ meer hoef te zeggen. Langzaamaan bouw ik een vertrouwensband en steeds meer vertrouwen op.”

Jop Bröcker, eigenaar Brute Bonen

‘De match was snel gemaakt’

Jop Bröcker

“Elke maandag branden wij onze koffie, een enorm piekmoment qua drukte. Daarna moet de verse koffie namelijk snel worden verpakt en bij klanten worden bezorgd. Daar huurden we studenten voor in, maar dat ging niet goed. Zij vonden het werk saai. En soms belden er drie tegelijk af omdat ze de nacht daarvoor te lang op stap waren geweest.

We hebben contact gezocht met Sjoerd Witmont van Werk in Opdracht (WIO) van Den Haag Werkt. Of zij wat voor ons konden betekenen. Dat bleek zo te zijn. Nu weten we zeker dat er altijd voldoende mensen zijn om ons op drukke momenten te ondersteunen.

En het mooie is: de mensen van Den Haag Werkt hebben het ook nog eens enorm naar hun zin. Laatst verwoordde iemand het prachtig. Zij zei: ‘Normaal mag ik maar één ding doen. Maar hier mag ik doosjes vouwen, koffie in zakjes doen en ook nog stickers plakken. En dan heb ik nog een geweldig uitzicht op het water met lekkere koffie ook'."

Nieuwe mogelijkheden

"Door onze positieve ervaringen met Den Haag Werkt was het logisch dat ik Sjoerd vroeg of hij een medewerker wist voor de espressobar waar wij mee gingen starten. Ze kwamen met Jaimy langs en de match was snel gemaakt.

En ik zie allerlei nieuwe mogelijkheden, ook al duurt dat misschien nog even. Hoe mooi zou het bijvoorbeeld zijn als Jaimy op een gegeven moment uitvliegt naar een van onze klanten? Als ambassadeur van onze koffie uiteraard. En dat wij steeds een nieuw iemand kunnen opleiden en laten uitvliegen?”

Stel: jij bent ondernemer en krijgt een opdracht van gemeente Den Haag. Dan verwacht de gemeente dat je een percentage van de opdrachtwaarde inzet om werkzoekenden aan een baan of opleidingsplek te helpen. Het Haagse Risa-IT lost dat creatief op. Geschikte werkzoekenden krijgen eerst een korte opleiding aangeboden. Daarna gaan zij bij klanten van het IT-bedrijf aan de slag.

Onlangs hebben twee deelnemers, voorgedragen door Den Haag Werkt, met succes de korte opleiding van Risa-IT afgerond. Stacey Hogenboom, verantwoordelijk voor de opleiding, legt uit: "Nadat gemeente Den Haag ons een opdracht heeft gegund, bieden wij geschikte kandidaten deze kans aan. Zodra we een klas vol hebben, starten we met een masterclass van acht weken.”

Tijdens de masterclass leren deelnemers eerst de basisprincipes van programmeren, zoals html, CSS, C# en Javascript. Vervolgens verdiepen ze zich in het programmeren via het low-code platform OutSystems en passen ze hun kennis toe in projecten. Stacey: “Zodra kandidaten klaar zijn bieden wij hen een contract aan. We detacheren hen dan voor een lange periode bij onze klanten. ‘Detavast’ noemen we die constructie.”

Goed gevoel

Wie voor deze opleiding in aanmerking wil komen moet minimaal affiniteit hebben met IT. Den Haag Werkt selecteert hiervoor geschikte kandidaten. Iets wat nog niet eenvoudig is, stelt Stacey: “Zo waren in de vorige ronde tien kandidaten geselecteerd, waarvan er twee de selectie hebben doorstaan. Kandidaten moeten namelijk echt gemotiveerd zijn. En ze moeten in staat zijn om volledig zelfstandig aan de slag te kunnen.”

Het geeft Stacey een goed gevoel dat het toch lukt werkzoekenden op deze manier aan werk te helpen. "Mooi dat we de eerste personen al een nieuw perspectief kunnen bieden. Want er is zoveel talent dat op de bank zit en geen kans krijgt. Bij ons krijgen kandidaten een prachtige opleiding, in een sector waar werk genoeg is. Ik zeg wel eens tegen mijn contactpersoon van de gemeente: ‘De kandidaten die bij ons aan de slag gaan komen nooit meer bij jullie terug’.”

Succeservaring

Stacey heeft nog een tip voor ondernemers die overwegen om samen te werken met kandidaten van Den Haag Werkt: “Mijn belangrijkste tip is: geef iemand de ruimte om te vallen en daarna weer op te staan. Niet iedereen heeft dezelfde snelheid of leercurve. Daarom jagen wij iemand nooit op. Wel kijken we mee hoe iemand zich ontwikkelt en houden we personen regelmatig een spiegel voor. Iedereen heeft namelijk een eigen verhaal. Het is echt heel belangrijk dat juist deze kandidaten niet falen, maar een succeservaring opdoen.”

SROI, wat is dat eigenlijk?

SROI is de afkorting van Social Return on Investment. Als gemeente Den Haag een aanbesteding uitschrijft wordt ook altijd SROI opgenomen. Daarin staat dat uw bedrijf, zodra u de opdracht gegund krijgt, bijvoorbeeld vijf procent van de opdrachtwaarde moet inzetten om werkzoekenden aan een baan of opleidingsplek te helpen. Jaap Hinfelaar, senior accountmanager SROI bij gemeente Den Haag kan u daarbij helpen en beantwoordt hieronder een aantal vragen.

Stel: mijn onderneming mag aan het werk voor de gemeente Den Haag. Hoe vul ik die SROI-opgave dan in?
“Eerst moet er een plan van aanpak komen hoe u de SROI-opgave wilt gaan invullen. Daarvoor hebben we een aantal bouwblokken ontwikkeld waaruit u een keuze kunt maken. U kunt uw social return-opgave ook invullen door producten of diensten in te kopen bij sociaal ondernemers die door de gemeente erkend zijn. Of door inkoop bij het gemeentelijk werkbedrijf Werk in Opdracht (WIO).”

Kan ik daar ook hulp bij krijgen?
“Zeker. Ik ga met ondernemers in gesprek over hoe zij dat het beste kunnen aanpakken. Zodra ik akkoord ben met het plan, kan iedereen aan de slag. Daarna houd ik in de gaten hoe het verder gaat.”

Wat vinden andere ondernemers vaak het meest lastig?
“Veel ondernemers vinden het ingewikkeld hoe ze banen binnen hun eigen onderneming kunnen creëren. Ze hebben een sociaal hart, maar weten niet waar ze moeten beginnen. Wij kijken graag mee en geven advies.”

Wat kan ik doen als ik hier zelf mee aan de slag wil?
“Mijn advies is: pas functiecreatie toe. Ofwel: maak een functie op maat die past bij de persoon die u graag aan het werk wilt hebben, in plaats van andersom. Werkgevers denken namelijk vaak in functies, terwijl functies relatief eenvoudig te veranderen zijn. Neem een baan van veertig uur; die is eenvoudig in tweeën te knippen. En dan kunnen er ineens heel veel kandidaten geschikt zijn voor uw vacature.”

Alexander heeft een psychische kwetsbaarheid. Hierdoor kon hij zijn werk als arts niet meer volhouden. Hij stopte met werken, maar inmiddels geeft hij les op De Haagse Hogeschool. Dankzij goede begeleiding en een begripvolle werkgever blijkt werken toch mogelijk. Om anderen in een soortgelijke situatie te helpen vertelt hij zijn verhaal. Dat doet hij samen met jobcoach Trudie Wennen (Den Haag Werkt) en adviseur participatie Joke Dijk (De Haagse Hogeschool).

Alexander, wat maakt werken moeilijk voor jou?
Alexander: “Ik heb een persoonlijkheidsstoornis, dat heb ik mijn hele leven al. Ik kon er altijd goed mee omgaan, tot een aantal jaar geleden. Ik werkte toen als arts en onderzoeker. Maar ik ging steeds slechter eten en slapen, mijn hoofd zat vol en ik blokkeerde. Ik liep vast. Daarna stopte ik met werken.”

Kreeg je hulp?
Alexander: “Ik vind het moeilijk om hulp te vragen. Via de huisarts kwam ik bij een psycholoog. Ik hoopte dat hij me kon helpen. Dat was niet zo. Omdat ik niet meer werkte had ik geen afleiding meer. Het ging steeds slechter met me. Ik ontwikkelde een stemmingsstoornis.”

Wat heeft gemeente Den Haag voor jou gedaan?
Alexander: “Om actief te blijven ging ik als vrijwilliger in een kringloopwinkel werken. Daar kreeg ik via Den Haag Werkt een STiP-baan, ik werd er bedrijfsleider. Via de gemeente kreeg ik ook een baan bij de Gezondheidsraad aangeboden. Dat ging mis. Via mijn jobcoach Trudie en via Joke ben ik daarna op de Hogeschool gekomen.”

Waarom ging het met mis bij de Gezondheidsraad?
Trudie: “Het werk bij de Gezondheidsraad paste niet bij Alexander. Hij heeft duidelijke taken nodig. Die waren er niet. Hij moest lange stukken schrijven en kreeg te maken met veel deadlines. Helaas lukte het de werkgever niet om werk te bieden dat bij Alexander paste.”

Trudie Wennen

Wat past wél bij Alexander?
Trudie: “Hij heeft veel medische kennis en kan deze goed overbrengen. Hij heeft veel geduld en is mensgericht. Deze kwaliteiten passen bij een docent. Bovendien gaf Alexander aan dat het hem leuk leek om in het onderwijs te werken. Ik zocht contact met De Haagse Hogeschool. Via Joke vonden we toen een passende werkplek voor hem.”

En hoe gaat het nu?
Alexander: “Docent is een zwaar beroep. Ik heb het al een paar keer op willen geven. Trudie bood dan een luisterend oor.

Trudie: “Dan zochten we samen naar een oplossing, soms kan dat iets simpels zijn. Wanneer je blokkeert, zoals bij Alexander gebeurde, zie je geen positieve dingen meer en is alles zwart. Ik hielp hem om de lichtpuntjes te vinden. Of zette een verwijzing naar een deskundige in gang.”

Alexander: “Ik ben er beter in geworden om hulp te vragen en met mensen om mij heen over mijn problemen te praten. De ervaring leert dat jullie het beste met me voor hebben. Dat heeft me vertrouwen gegeven.”

Trudie, hoe pak jij de begeleiding van Alexander aan?
Trudie: “Ik keek in het begin best een beetje tegen hem op. Maar na meerdere gesprekken werd mij duidelijk waar Alexander tegenaan liep. Ik werd zelfs een beetje boos op hem omdat hij zijn beperkingen ‘tekortkomingen’ noemde. We spraken af dat hij dat niet meer zou zeggen. En dat we uit zouden gaan van zijn kwaliteiten.”

Joke Dijk

Hoe zorgt De Haagse Hogeschool dat er voor iedereen passend werk is?
Joke: “Wij willen een inclusieve hogeschool zijn. Wij proberen bovendien de functies voor onze medewerkers zo passend mogelijk te maken. Daarbij houden we rekening met iemands beperkingen, die zijn er. Maar we gaan altijd uit van iemands kwaliteiten. We zorgen voor goede begeleiding.”

Hoe pakken jullie dat aan?
Joke: “Naast de jobcoach zorgen wij voor een interne werkbegeleider, dit is een directe collega. De nieuwe medewerker heeft dan een vast aanspreekpunt voor de taken die bij zijn functie horen. En hij leert van die persoon hoe het bij De Haagse Hogeschool werkt. De leidinggevende monitort bovendien de kwaliteit van het werk en het welzijn van de medewerker. Voor een succesvolle plaatsing, zoals bij Alexander, is het belangrijk dat de leidinggevende bereid is om aanpassingen te doen in een standaard functiepakket.”

Trudie: “Bij hoogopgeleide mensen met een lichte beperking wordt vaak gedacht dat ze het allemaal wel redden. Deze groep heeft hoge verwachtingen van zichzelf. Het is belangrijk dat wij dat niet overschatten. Alle kwetsbare mensen hebben successen nodig om sterker te worden. Ook Alexander.”

Alexander is een gefingeerde naam. Om privacy redenen is de kandidaat niet gefotografeerd

AlleHandenWerk helpt mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt weer op weg. Zoals in het geval van Ravi, die een baan heeft gevonden als verkeersregelaar. Directeur Linda van der Graaf: “Persoonlijke aandacht vinden wij heel belangrijk. Dat begint al zodra iemand bij ons over de drempel stapt.”

Drie jaar geleden raakte Ravi zijn baan kwijt. “Ik was bagagemedewerker op Schiphol. Door de coronamaatregelen was er geen werk meer voor mij. Ik zat maandenlang thuis. Ik solliciteerde veel maar werd telkens afgewezen. Dat maakte me onzeker. Uiteindelijk had ik nergens zin meer in.”

Op aandringen van zijn moeder stapte hij naar de gemeente. “Via Den Haag Werkt kwam ik met AlleHandenWerk in contact. Daar ben ik écht geholpen. Ze leerden me skills die ik nodig had om weer aan het werk te komen. We oefenden bijvoorbeeld sollicitatiegesprekken. En weet je wat zo belangrijk was? Ze ondersteunen me nog steeds. Ik heb inmiddels al een jaar een baan als verkeersregelaar. Maar ik kan hier altijd naar binnen lopen. Dat geeft me een veilig gevoel. Dankzij hen heb ik mijn zelfvertrouwen teruggekregen.”

Schild

Directeur Linda weet nog goed dat Ravi bij AlleHandenWerk naar binnen stapte. “Je keek me niet aan. Je was heel erg zenuwachtig.” Ook Ravi weet dat nog. “In het begin was ik wantrouwend. Maar ik kreeg door dat hier echt naar me geluisterd werd. Langzaam kroop ik uit mijn schulp.”

Als kandidaten binnenkomen, wordt allereerst gekeken welke vaardigheden nog niet voldoende ontwikkeld zijn. In een zogenaamd Werkfittraject kunnen ze dat oefenen. Zo’n traject duurt in principe drie maanden. Tijdens dat traject werken de kandidaten aan hun werknemersvaardigheden, het verbeteren van hun persoonlijke effectiviteit en verkennen ze de arbeidsmarkt. Linda: “We starten met het leren van werknemersvaardigheden. We besteden veel aandacht aan de persoonlijke ontwikkeling van onze deelnemers. Maar ook aan de Nederlandse taal en aan sollicitatievaardigheden. En we vinden het ook belangrijk dat ze leren hoe het is op de werkvloer.” Om daaraan te wennen biedt AlleHandenWerk kandidaten een stage aan. Linda: “Dat doen we bij een van onze partners, waar ze ook begeleid worden. Die omgeving is veilig.”

Linda, Ravi en Klaas

Veel geleerd

Tijdens het werkfittraject bij AlleHandenWerk is Ravi een aantal keer afgewezen voor een baan. Hij heeft geleerd hiermee om te gaan. “Dan dacht ik aan Klaas, mijn coördinator WerkFit. Die zei altijd: ‘Als het niet lukt, dan proberen we het een tweede keer. En lukt het dan weer niet, dan een derde keer. Totdat je die baan hebt’.”

De derde keer was het raak. Ravi: “Ik heb veel van mijn trainers en coaches hier geleerd. Bijvoorbeeld dat ik gewoon uit kan spreken dat ik zenuwachtig ben omdat ik die baan zo graag wil. De trainer ging mee naar het sollicitatiegesprek. Dat gaf me vertrouwen en daardoor was ik een stuk minder nerveus. Dat heeft er uiteindelijk voor gezorgd dat ik de baan als verkeersregelaar heb gekregen.”

Negen van de tien mensen die bij AlleHandenWerk binnenlopen weten niet goed wat ze willen doen. Linda: “Samen ontdekken we hun talenten. Als een kandidaat iets gaat doen wat hij goed kan en graag wil, is de kans op een duurzame baan met een contract voor langere tijd groter. Want dát is natuurlijk het doel.”

PostNL maakt regelmatig gebruik van loonkostensubsidie. Werknemers met een verminderde productiviteit krijgen daarmee de kans om bij PostNL duurzaam aan het werk te gaan. Thera Loof, interne jobcoach bij PostNL, legt uit hoe dat gaat.

Bij hoeveel medewerkers maken jullie gebruik van loonkostensubsidie?
“Op dit moment krijgen we in Den Haag loonkostensubsidie voor één van onze medewerkers. En we hebben het een tijdje gehad voor twee anderen. Maar voor hen wordt deze subsidie nu afgebouwd. Dat is ook prima, want die kandidaten hebben zich zo ontwikkeld dat we die subsidie niet meer nodig hebben.”

Waarom maken jullie gebruik van juist deze regeling?
“De jobcoaches van PostNL hebben als doel om medewerkers die meer begeleiding nodig hebben duurzaam in te zetten. Daar zetten we onder andere loonkostensubsidie voor in. Met de loonkostensubsidie kunnen wij medewerkers meer tijd geven dan de gestelde normen binnen PostNL. Een postbezorger ziet bijvoorbeeld in zijn app hoeveel tijd er staat voor zijn wijk. Door loonkostensubsidie in te zetten, kunnen we deze tijd verruimen en krijgt de medewerker de ruimte om te groeien in zijn of haar functie.”

Hoe ingewikkeld is het om gebruik te maken van deze regeling? Wat moeten jullie daarvoor doen?
“Dat gaat eigenlijk behoorlijk soepel. Ik vul een aanvraagformulier in en stuur dat samen met het arbeidscontract van de medewerker op. De gemeente kan dan voor zes maanden een forfaitaire loonkostensubsidie toekennen. Vervolgens starten we in deze periode een loonwaarde-onderzoek, om te kijken hoeveel begeleiding een medewerker nodig heeft, wat het werktempo is en hoe goed deze persoon het werk kan uitvoeren. Het aanvraagtraject eindigt met een gesprek tussen een arbeidsdeskundige, de medewerker en de jobcoach. De arbeidsdeskundige bepaalt op basis van de mate van begeleiding, het werktempo en de kwaliteit van het werk hoe hoog de loonkostensubsidie wordt.”

In hoeverre krijgen jullie daarbij ondersteuning van Den Haag Werkt?
“Bij Den Haag Werkt hebben wij een eigen, vaste accountmanager. Ik kan met al mijn vragen bij die persoon terecht. Ook geeft zij mij regelmatig adviezen en tips, over wat slim is om wel en niet te doen.”

Stel: iemand heeft een wat lager werktempo. Hoe zorgen jullie dat kandidaten zich verder ontwikkelen? Wie onderneemt daarvoor welke actie?
“Het is soms nog best lastig om daar iets aan te veranderen. Want niet iedereen is nu eenmaal even snel, of in staat om het werk op de meest efficiënte manier uit te voeren. Ik coach en begeleid de medewerkers die meer begeleiding nodig hebben. Wat ik vaak doe, is een keer meelopen met een kandidaat als hij of zij de wijk ingaat. Hoe bezorgt die persoon de post? Is dat de slimste manier? Loopt deze medewerker nog tegen iets anders aan? Als het even kan, geef ik tips en handvatten om het werk gemakkelijker en slimmer uit te voeren. Belangrijk is dat we met behulp van bijvoorbeeld loonkostensubsidie medewerkers hun werk kunnen laten uitvoeren op een manier waarbij zij zich het prettigst voelen.”

Zijn er nog meer regelingen waar jullie gebruik van maken als het gaat om het aan het werk helpen van mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt? Zo ja: welke?
“We maken ook gebruik van de subsidie interne jobcoach. Hiermee kan ik de extra aandacht en begeleiding bieden die deze medewerkers vaak nodig hebben. Verder zetten we de tegemoetkoming loonkostenvoordeel in voor kandidaten uit het doelgroepenregister van het UWV. Essentie van deze regeling is dat een werkgever voor deze kandidaten net iets minder belasting betaalt. Dat gaat niet om grote bedragen, maar geeft net wat extra tijd om iemand ‘op norm’ te krijgen of in zijn of haar eigen tempo het werk te laten uitvoeren. Ook maken wij heel soms gebruik van loondispensatie, bijvoorbeeld voor Wajongers.”

Zitten er ook nadelen of onhandigheden aan de regeling loonkostensubsidie?
“Ik ben interne jobcoach voor meerdere vestigingen van PostNL. Laat ik vooropstellen: het is mooi dat deze regeling er is. Lastig vind ik wel dat deze subsidie in elke gemeente anders geregeld is. In Rotterdam pakken ze dat bijvoorbeeld anders aan dan in Den Haag. Voor werkgevers die landelijk opereren is dat best lastig. Het zou voor ons fijn zijn als deze regeling wat uniformer wordt.”

Bij Den Haag Werkt kunt u terecht met al uw vragen over werk en personeel, begeleiding van mensen, personeelsvraagstukken, subsidies en regelingen. We zijn maandag tot en met vrijdag bereikbaar van 09.00 tot 17.30 uur via telefoon, e-mail en op de onderstaande locaties van gemeente Den Haag. Bel, mail of kom spontaan langs!

Telefoonnummer: (070) 752 77 50
E-mailadres: denhaagwerkt@denhaag.nl
Website: denhaag.nl/denhaagwerkt

Bezoekadressen:
Fruitweg 17 - Den Haag
Kerketuinenweg 24 - Den Haag

Postadres:
Postbus 12610
2500 DK Den Haag

Volg ons op social media:
LinkedIn
X

OndernemersPortaal Den Haag
Haagse ondernemers kunnen bij het OndernemersPortaal terecht voor advies over regels, vergunningen en procedures van de gemeente.
De dienstverlening van het OndernemersPortaal is gratis.

Telefoonnummer: 14070
E-mailadres: ondernemersportaal@denhaag.nl
Website: Ondernemersportaal Den Haag
Bezoekadres: Stadhuis, Spui 70, Den Haag

Benieuwd naar eerdere edities van ons magazine? Bekijk dan het archief.
magazine-on-the-spot.nl/denhaagwerkt