Opleiden voor een veranderende arbeidsmarkt

Een actueel vraagstuk in het hoger onderwijs is hoe je studenten het beste kunt opleiden voor een veranderende arbeidsmarkt, waarin ze flexibel kunnen inspelen op veranderende omstandigheden. Wat vraagt dat van de opleiding? Wat moeten studenten dan leren? Wat moet je ze aanreiken en hoe kun je dat het beste doen? Op deze vragen gaan Lia Fluit (Radboud Universiteit), Loek Nieuwenhuis (HAN), Tjark Huizinga (Hogeschool Saxion) en Lisette Munneke (Hogeschool Utrecht) in.


Adaptieve expertise steeds belangrijker

foto veranderende arbeidsmarkt

De arbeidsmarkt is sterk aan het veranderen en er worden nieuwe skills en vaardigheden verwacht. De ontwikkeling van adaptieve expertise wordt steeds belangrijker en de rol van de docent verandert. Wat vraagt dit van het hoger onderwijs?

Adaptieve expertise

Er zijn authentieke, diverse en complexe (online) opdrachten nodig waarbij het vraagstuk centraal komt te staan. Alle betrokkenen kunnen daaraan samenwerken. Docenten moeten hierbij ook weer gaan leren. Zie het hoger onderwijs als lerende gemeenschap, die zich steeds aanpast aan nieuwe vraagstukken, zodat de stof uit het eerste jaar nog steeds relevant is in het laatste jaar. Plaats concepten in verschillende contexten. Denk na over wat de vaste componenten van het curriculum zijn, de kern die blijft, en hoe er daarnaast een open curriculum kan worden vormgegeven.

Impactvol afstuderen

Er bestaan veel wederzijdse beelden over opleidingen en de beroepspraktijk die nauwelijks met elkaar worden uitgewisseld. Het is aan te raden de verschillen tussen omgevingen te bespreken. Ga met de verschillende actoren om de tafel om waarden te verenigen. Ga als onderwijs en werkveld samen de discussie aan over de manier waarop en de plek waar wordt opgeleid. Niet met als uitgangspunt: 'Wat kunnen we elkaar bieden?', maar vanuit de vraag: 'Wat hebben we als netwerk gezamenlijk als ambitie?' Het is belangrijk dus niet alleen te kijken vanuit de logica van de opleiding.

Rol van de docent

In het coronatijdperk is het 'normaler' geworden om iets niet te weten, om vragen te stellen. Hierdoor verkleinde de afstand tussen opleiders en studenten. Onze opgave richting de toekomst wordt om dit vast te houden, betrokkenheid is cruciaal. Laat als docent onderzoekend vermogen zien: hoe kunnen we samen onderzoekend naar een vraagstuk kijken? Hoe kan ik bijdragen aan het doel?

Als studenten meer regie krijgen leidt dit vaak tot onzekerheid. Probeer dat niet meteen weg te nemen door iets in te vullen, maar begeleid ze in deze leerervaring door middel van mentoring en scaffolding. Niet zenden, maar zelfsturing bevorderen. Stimuleer ook verbondenheid onder studenten zodat zij van en met elkaar leren.

Geleerde lessen

  • Zorg voor authentieke vraagstukken waar technologie-ondersteunend werken in verweven zit.
  • Ontwerp authentieke leeromgevingen waar studenten, werknemers en/of onderwijzend personeel gezamenlijk aan een vraagstuk kunnen werken.
  • CreĆ«er een open curriculum met vaste componenten.
  • Onderwijsveld en werkveld: ga met elkaar in gesprek en focus op gezamenlijke ambities.
  • Neem als docent de rol aan van partner en mentor. Probeer studenten niet te 'redden' als zij ergens niet uitkomen, maar maak gebruik van scaffolding.

Posters

Bekijk hier de posters over dit onderwerp van:

Tjark Huizinga (Hogeschool Saxion)
Lisette Munneke (Hogeschool Utrecht)
Lia Fluit (Radboud Universiteit)

Meer weten?

Lees de essays van Lia Fluit (Radboud Universiteit), Loek Nieuwenhuis (HAN), Tjark Huizinga (Hogeschool Saxion) en Lisette Munneke (Hogeschool Utrecht)

https://www.onderwijskennis.nl/nro-symposium-hoger-onderwijs-nieuwe-richtingen-na-de-pandemie

Colofon

Dit digitale magazine is een uitgave van het NRO

Coƶrdinatie en eindredactie: Eric Went
Teksten: Kelly Irvine, Lotte Kips, Saskia Ridder, Eric Went, Yorick Zegarra
Fotografie: Annick Elzenga
Vormgeving en techniek: Loek Weijts

decoratief element