Key-note prof. dr Teun Dekker

foto Teun Dekker

Hoe kunnen we het onderwijs van de toekomst inrichten als we het OECD-rapport 'The Future of Education & Skills 2030' als leidraad nemen? Teun Dekker is professor of Liberal Arts and Sciences Education aan het University College Maastricht. Hij onderzoekt het antwoord met hulp van zijn studenten Tijmen Severens, Belle Boss en Joost Boswinkel.

Volgens Teun Dekker is het noodzakelijk om juist nu te reflecteren op waar we staan en vooruit te kijken naar wat we willen bereiken. "Waarom doen we wat we doen en kan dat beter? Dat is het startpunt van leren. Van oudsher heeft het onderwijs drie functies: kwalificeren, socialiseren en persoonsvorming. Die functies blijven overeind. Echter, de wereld verandert. Problemen worden complexer, kunstmatige intelligentie heeft grote impact en de wereld is meer dan ooit verbonden. En als de wereld verandert, moet ook het hoger onderwijs veranderen."

Wat betekent dat voor toekomstige studenten? De OECD (Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling) noemt in haar rapport The Future of Education & Skills 2030 drie vaardigheden die zij zich eigen moeten maken: de vaardigheid om nieuwe waarden te creëren, om verantwoordelijkheid te nemen en om in de toekomst om te kunnen gaan met verschillende overwegingen. Dekker: "Ik probeer dit in mijn onderwijs al toe te passen." Maar hoe gaan zijn studenten daarmee om in coronatijd?

foto Teun Dekker

1. Nieuwe waarden creëren

Daarbij gaat het om nieuwe kennis opdoen, nieuwe producten en bedrijvigheid ontwikkelen en oude kennis opnieuw van waarde maken.

Tijmen Severens: "Dit vraagt om kritisch denken en het trainen van sociale en coöperatieve vaardigheden. Problem based learning in kleine groepjes daagt studenten uit tot een actieve houding, om samen oplossingen te zoeken. Door de coronamaatregelen is er nu minder interactie en dat mis ik. Er is minder kritische reflectie, we zijn meer op onszelf aangewezen. Toetsing via gezamenlijke researchpapers vangt dat een beetje op, omdat we dan toch met elkaar kritisch nadenken hoe we iets kunnen oplossen. Maar ik hoop dat we elkaar weer snel fysiek kunnen ontmoeten, want dat doet het meeste met onze sociale coöperatie skills. En die zijn hard nodig om nieuwe waarden te creëren."

2. Verantwoordelijkheid nemen

Daarbij gaat het om: wat is belangrijk, wat wil je bereiken, kun je daarnaar handelen en heb je de discipline en de resilience om iets tot een goed einde te brengen?

Belle Bos: "Wij zijn zelf verantwoordelijk voor ons leerproces en stellen dus zelf ons curriculum samen. Immers, wij weten wat het beste is voor onze toekomst. En natuurlijk werken we samen in groepen, maar de verantwoordelijkheid om een project tot een goed einde te brengen ligt bij onszelf. Wat een ander groepslid ook doet of nalaat. Het groepswerken doen we nu in breakoutrooms en dat is soms lastig. Er is minder diepgang en niet iedereen is altijd even betrokken en gemotiveerd. Een voordeel van de huidige situatie vind ik wel dat de hoorcolleges online zijn. Ik kan stukken terugspoelen of nog eens terugkijken."

foto Teun Dekker

3. Omgaan met verschillende overwegingen

Daarbij gaat het om het afwegen van spanningen en verschillen en daarmee om kunnen gaan. Kun je dan nog je eigen mening vormen?

Joost Boswinkel: "Bij problem based learning laat je een belangrijk deel van het leren over aan studenten. Wij moeten elkaar vragen stellen en leren omgaan met standpunten die anders zijn dan de onze. Dat is iets anders dan comfortabel geloven in je eigen dingen. Ik vind het waardevol, het maakt de samenwerking en het contact intiemer. Je leert mensen beter kennen, je krijgt respect en begrip voor een ander. Door de online bijeenkomsten raakt dat inlevingsvermogen beschadigd. We treffen elkaar niet meer echt. De ander is meer deelnemer en er is minder intiem contact. Een voordeel van de online bijeenkomsten is wel dat we hierdoor meer zicht kunnen krijgen op de thuissituatie van de ander. Ook maken we makkelijker contact met mensen buiten onze eigen bubbel, dat is verrijkend en vergroot het inlevingsvermogen. Die online infrastructuur is iets wat we absoluut moeten vasthouden en uitbreiden."

Colofon

Dit digitale magazine is een uitgave van het NRO

Coördinatie en eindredactie: Eric Went
Teksten: Kelly Irvine, Lotte Kips, Saskia Ridder, Eric Went, Yorick Zegarra
Fotografie: Annick Elzenga
Vormgeving en techniek: Loek Weijts

decoratief element